Met de zingevingssessies van het Kunst- & Filosofiecafé onderzoek ik de behoefte aan zingevingsgesprekken. Buiten de kerk om en ook niet pas wanneer je het als probleem ervaart (zoals bij een psycholoog), maar als onderdeel van het gewone leven.
Zonder spreker, zonder autoriteit. Simpelweg met de mensen die eraan willen meedoen.
Ik vond het een verademing. Bij de eerste sessie werd er gesproken over depressie, over een bomaanslag die iemand had meegemaakt, over het gebruik van ayahuasca om uit een depressie te komen en zingeving te vinden. Over relaties waar mensen zingeving in vinden. Gewone Doetinchemse mensen met hele gewone en ongewone verhalen.
We zijn de laatste decennia veel kwijtgeraakt. De kerkgemeenschappen, waar je heel makkelijk over je zingeving kon praten. Maar ook de politieke ideologieën. Waar je samen vocht voor een betere wereld. Dat kon als een zeer zinvolle bezigheid voelen.
De huidige politiek lijkt ons meer te zien als ding dan als doel. Een belastingbetalende stemmer. Een object. Datzelfde geldt voor de economie. Geen belangrijk onderdeel meer van een organisatie, maar een middel tot winst voor een ander.
Ook de filosofen zorgen voor een verlies van zin. Nietsche heeft God doodverklaard. Existentialisten zien geen externe zin aan het leven. Er is geen zin, we zullen het zelf moeten doen, zeggen ze.
Geen wonder dat er zoveel burn-outs zijn. We moeten het maar normaal vinden dat we als samenleving geen richting meer hebben en dat we verantwoordelijk worden gemaakt voor ons individuele welbevinden.
Wanneer het mis gaat, komt het terecht op het bordje van de hulpverlening. Maar "de geestelijke gezondheidszorg wordt overvraagd." zegt Damiaan Denys. "De samenleving als geheel heeft een flink probleem. Noem dit het gebrek aan zingeving. "
"Het belangrijkste kenmerk van deze tijd lijkt me zinloosheid, ledigheid, doelloosheid. ... Maar hoe kunnen we toch die betekenis terugbrengen? Hoe kunnen we zingeving en betekenis een plek geven in een geseculariseerde samenleving?" zegt psychiater Dirk De Wachter.
Zinloosheid
Ik denk dat aan ons allemaal op een gegeven moment wordt gevraagd om een antwoord te formuleren op de zinloosheid van het leven.
We hebben niet alleen plekken nodig om over zingeving te praten, maar juist ook over zinloosheid en de verschillende manieren om daar mee om te gaan. Daar kan zingeving uit volgen, maar het hoeft niet. Eerst het onderzoeken van de zinloosheid, van de (existentiële leegte). Dat onderzoek noem ik Filosofie van de Leegte. Dat dat heel nuttig kan zijn, beschrijft Limor Smits.
Vanuit de leegte kun je verschillende kanten op.
Je hebt absurdisme: vrede hebben met het idee dat het leven geen werkelijke betekenis heeft en doorleven.
Je hebt mensen die in die leegte God opnieuw vinden.
Je hebt mensen die vanuit de leegte richting Boeddhisme, of zen gaan. Of taoïsme.
Er is postmodernisme.
Of je gaat wonen in de leegte, er je filosofische thuis van maken en van daaruit je leven opnieuw ontdekken.
Misschien wel richting visuele filosofie.
Het lijkt of ieder zijn eigen antwoord heeft, wanneer je geconfronteerd wordt met de leegte. En misschien is dat ook wel zo.
Ik denk dat er meer nodig is dan af en toe een zingevingsgesprek bij het Kunst- & Filosofiecafé. Daarom begin ik het Mirdancentrum. Een plek om je eigen levensfilosofie te ontdekken. Je eigen antwoord op zinloosheid.
Als de Westerse filosofie ons in de leegte heeft gebracht en we vanuit die leegte weer alle mogelijke kanten op kunnen, ben ik zeer nieuwsgierig wat de volgende stappen zijn en zeker wat jouw volgende stappen zijn.
Kom eens naar het Mirdancentrum of mail het me.
Add comment